Merhabalar!
Geçtiğimiz Nisan ayında Esma Sultan Yalısı’nda Time Out İstanbul’un 101 Lezzet Festival’i için çayla ilgili bir sohbet gerçekleştirdik, konu da bu sefer dünyadaki çay trendleriyle ilgiliydi. Yerin ihtişamı, standlardaki muhteşem lezzetler, boğaz havası ve yoğun katılım olunca tutkumu doğru yerde, doğru insanlarla paylaşmış olmanın heyecanını aylar sonra hala yaşıyorum. Çay uzmanlığıyla ilgili en sevdiğim şey, insanların neredeyse her gün içtiği şeyle ilgili onlara bambaşka bir bakış imkanı verebilmeme imkan verebilmesi. Bu söyleşide de tam olarak bunu yakaladığıma inanıyorum.
Gelemeyenler için bahsettiğim şeylerle ilgili kısa bir yazı yazmak istedim. Dünyada çay trendleri ne olduğunu, tüketimin nereye doğru kaydığını şu şekilde özetleyebiliriz:
1- Önceden poşet çaylar çok revaçta iken insanların tükettiği içeceklerdeki kalite anlayışları arttıkça tüketiciler önce ipek poşetleri tercih eder oldu daha sonra ise döküm çaylar gittikçe daha tercih edilir oldu.
2- Kafeinli içecekleri tüketmek istemeyen insanlar ve çocuklar için çayın hatta kahvenin yerine rooibos geçti. Hem kafein içermemesi, hem de vitamin açısından zenginliği ile rooibos tüketimi özellikle batı ülkelerinde hızla artmakta.
3- Mate çayı da hem metabolizma hızlandırıcı etkisi, hem de alışıldığın ötesinde olan tat profilinden ötürü tüketim oranı ciddi şekilde arttı.
4- Gurme tatlara olan ilgi, yaprak kalitesi hakkında gelişen anlayışla beraber insanlar gurme çaylara, hasat takiplerine, profesyonel demleme metotlarına karşı ilgi geliştirdi. Bunun neticesinde aromasız, tam yaprak, kaliteli çay satan markaların sayısı uçuşa geçti.
5- Çayda stil anlayışı oluştu; neticede insanlar eskiden french press ile bile çay demlemeyi tercih ederken insanlar demir döküm çaydanlıklarda uzakdoğu çaylarını, sukabağından oyulmuş özel bardaklarda mate çaylarını içer oldular.
Aslında büyük resme bakınca da görünen o ki çayın kendisi bir trend haline geldi, son verilere göre çay üretimi son on senede yüzde kırk atmış. Tüketimin çoğu gelişmiş ülkelerde olsa da üretimin arttığı alanlar Hindistan, Sri Lanka ve Çin olarak gözüküyor.